Seks is leuk, spannend en hoort vooral zorgeloos te zijn. Maar wist je dat een soa zich vaak stilletjes verspreidt? Sommige infecties geven geen enkele klacht, terwijl andere pas weken later de kop opsteken. Ondertussen kun je, zonder dat je het doorhebt, een soa doorgeven aan je partner. Laat je daarom testen als je risico hebt gelopen, ook als je je prima voelt. In de internationale gezondheidszorg spreken we vaak over STI (sexually transmitted infection), omdat een infectie al aanwezig kan zijn voordat er klachten ontstaan. In Nederland zeggen we meestal gewoon soa. Belangrijkste boodschap: wacht niet tot je ziek bent, check jezelf op tijd.
"Een soa merk je niet altijd. Geen klachten betekent niet dat je soa-vrij bent."
Navigeer snel naar:
Waarom je niet kunt vertrouwen op klachten alleen
Veel soa’s zijn verraderlijk stil, zeker in het begin. Chlamydia en gonorroe? Vaak nauwelijks symptomen. Herpes? Soms merk je het pas bij een uitbraak. En hiv? De eerste signalen lijken op een griepje, dus dat valt niet direct op. Daarbij lijken soa-klachten vaak op elkaar, pijn bij plassen, afscheiding, irritatie, en worden ze makkelijk verward met iets anders zoals een blaasontsteking of schimmelinfectie. Dus: ook al verdwijnen klachten vanzelf, dat zegt niets. Een onbehandelde soa kan leiden tot vruchtbaarheidsproblemen, leveraandoeningen of zelfs een hogere kans op hiv. Vroeg testen = slim spelen.
SOA symptomen na onveilige seks
Heb je seks gehad zonder condoom, of speelde er een condoomblunder? Merk je een van deze signalen op? Laat je testen!
- Pijn of branderig gevoel bij plassen.
- Afscheiding die anders is dan normaal (kleur, geur of hoeveelheid).
- Bloedverlies buiten de menstruatie of na anale seks.
- Blaasjes, zweertjes of pijnlijke plekjes bij penis, vagina, mond of anus.
- Wratjes of bultjes rond de geslachtsdelen of anus.
- Jeuk, irritatie of zwelling in het intieme gebied.
- Pijn in onderbuik of ballen.
- Koorts, huiduitslag, opgezette klieren na recent seksueel contact.
Herkenbaar? Twijfel niet. Check jezelf bij je huisarts of GGD.
Veelvoorkomende soa’s en hun symptomen
Soa’s komen in verschillende smaken. Hieronder de belangrijkste spelers en hun signalen. Let op: geen klachten betekent niet dat je safe bent!
Chlamydia
Wat is het? Een van de meest voorkomende soa’s in Nederland. Vaak geen klachten, maar wel ellende als je niks doet.
| Signalen bij vrouwen: | Signalen mannen: |
| Pijn of branderig gevoel bij plassen. | Pijn bij plassen. |
| Meer of andere vaginale afscheiding. | Vocht of druppels uit de penis, vooral ’s ochtends. |
| Bloedverlies buiten de menstruatie of pijn bij seks. | Jeuk of pijn bij de anus. |
| Pijn in de onderbuik. |
Gonorroe
Gonorroe is een seksueel overdraagbare aandoening veroorzaakt door de bacterie Neisseria gonorrhoeae, die infecties kan veroorzaken in de geslachtsorganen, keel en ogen.
| Signalen bij vrouwen: | Signalen mannen: |
| Pijn of branderig gevoel bij het plassen. | Pijn of branderig plassen. |
| Verhoogde of afwijkende vaginale afscheiding. | Dik, pusachtig vocht uit de penis (druiper). |
| Bloedverlies buiten de menstruatie of na seks. | Irritatie of jeuk rond de anus, eventueel bloed of slijm bij ontlasting. |
Syfilis
Syfilis is een seksueel overdraagbare aandoening veroorzaakt door de bacterie Treponema pallidum, die zonder behandeling ernstige gezondheidsproblemen kan veroorzaken.
| Signalen bij vrouwen: | Signalen mannen: |
| Pijnloze zweer of zweertjes op of rond de vagina, soms onopgemerkt doordat ze geen pijn doen. | Pijnloze zweer of ulcus op de penis, meestal rond de eikel of schacht. |
| Bloedverlies buiten de menstruatie of na seks, soms met lichte afscheiding. | Zwelling en pijnloze vergroting van lymfeklieren in de liezen. |
| Zwelling van lymfeklieren in de liezen, vaak rondom de zweer. | Vroege symptomen zijn vaak mild of worden niet opgemerkt, ondanks besmettelijkheid. |
Hiv
Eerste fase: Soms griepachtige klachten (koorts, hoofdpijn, vermoeidheid). Soms helemaal niks. Alleen een test geeft zekerheid.
| Signalen bij vrouwen: | Signalen mannen: |
| Griepachtige klachten zoals koorts, vermoeidheid en spierpijn, vooral in de acute fase. | Koorts en algeheel ziek voelen met hoofdpijn en spierpijn in de acute fase. |
| Opgezette lymfeklieren in de hals, liezen of oksels. | Opgezette, pijnloze lymfeklieren in de liezen of andere plekken. |
| Witte plekken of zweertjes in de mond of genitale regio tijdens de eerste weken. | Genitale of mondzweertjes die kunnen ontstaan in de beginfase. |
Herpes genitalis
Herpes genitalis is een seksueel overdraagbare infectie veroorzaakt door het herpes simplex-virus, die blaasjes en zweren in het genitale gebied kan veroorzaken.
| Signalen bij vrouwen: | Signalen mannen: |
| Pijnlijke blaasjes en zweertjes rond de vagina, schaamlippen en soms anus. | Pijnlijke blaasjes en zweertjes op of rond de eikel en schacht. |
| Jeuk, branderig gevoel en roodheid in de genitale regio. | Brandend gevoel en irritatie van de huid rond de penis. |
| Pijn bij plassen als urine langs de blaasjes stroomt. | Pijn bij plassen door contact met de laesies. |
Genitale wratten (HPV)
Kleine wratjes rond je geslachtsdelen. Vaak onschuldig, maar wel besmettelijk. Vaccinatie helpt beschermen tegen sommige HPV-types.
| Signalen bij vrouwen: | Signalen mannen: |
| Zichtbare wratjes of bultjes rond de vagina, schaamlippen of binnenin de vagina. | Kleine wratjes of huiduitstulpingen op of rond de eikel en schacht. |
| Wratjes die jeuken, branden of een ongemakkelijk gevoel geven. | Wratjes die kunnen jeuken of branden, soms ongemakkelijk bij het vrijen. |
| Vlakke of bloemkoolvormige wratten die soms onopgemerkt blijven als ze diep zitten. | Wratten met verschillende kleuren zoals roze, wit of bruin. |
Wanneer laat je je testen?
Check jezelf als je:
- Onbeschermde seks hebt gehad.
- Klachten herkent.
- Bent gewaarschuwd door een (ex-)partner.
- Een nieuwe relatie begint en condooms achterwege wilt laten.
Wachten op je uitslag? Doe dit:
- Gebruik condooms tot je weet waar je staat.
- Deel geen seksspeeltjes of gebruik een nieuw condoom per partner.
- Informeer partners als er iets speelt.
Conclusie
Soa-symptomen zijn tricky: soms duidelijk, vaak onzichtbaar. Vertrouw niet op ‘ik voel niks’. Laat je testen als je risico hebt gelopen. Zo hou je seks leuk, gezond en zonder zorgen. Check bij twijfel altijd een professional. Beter een testje dan een soa!
Gerelateerde artikelen
Condooms zijn beroemde voorbehoedsmiddelen die soa's en ongewenste zwangerschappen op veilige afstand houden. Deze producten - die meestal van latex worden gemaakt - zijn dan ook ontzettend populair. Het is in principe een dun rubbertje die je om de penis
De eerste keer seks. Dit is spannend
Iris is een ervaringsdeskundige op het gebied van seks en een gepassioneerde auteur. Haar avontuurlijke ervaringen op het gebied van seksualiteit hebben haar inzichten diepgaand gevormd. Ze deelt haar kennis, ervaring en verhalen graag met anderen, waardoor ze lezers helpt hun eigen verlangens en grenzen te ontdekken. Haar werk bij E-Supplies stelt haar in staat om zowel haar expertise als haar passie voor schrijven te combineren.
"Ik deel mijn ervaringen zodat jij met vertrouwen je eigen verlangens kunt ontdekken." – Iris